بادام یکی از محصولات ت پرطرفدار اخشکبار است که پیداکردن مرکز فروش بادام ایرانی آن اهمیت زیادی دارد، در این مقاله با ویژگی های پرورشی این محصول در نقاط مختلف ایران آشنا خواهیم شد، با ما همراه باشید.
بادام گیاه است یا میوه؟
بادام نوعی میوه است که درخت آن بومی ایران و کشورهای همسایهی ایران و همچنین آسیای مرکزی است. با این حال هم اکنون این گیاه در مناطق بسیاری کشت میشود. در اصل باید بدانیم که بادام جزو مغزهای حقیقی به حساب نمیآید، بلکه از انواع شفتهاست که شامل یک پوستهی بیرونی و یک پوشش درونی سخت میشود که مغز یا همان دانهاش در درون آن قرار دارد.
ارتفاع درخت بادام متغیر است. بعضی درختها ۴ متر و بعضیها تا ۱۰ متر طول دارند. درختهای بادام درختهای قطوری نیستند. حدوداً قطر این درختها به بیش از ۳۰ سانتیمتر یا بیشتر میرسد.
امروزه از بزرگترین کشورهای تولیدکنندهی بادام در دنیا را میتوان به دو کشور آمریکایی و اروپایی؛ ایالات متحدهی آمریکا و اسپانیا اشاره کرد. همچنین، ایران با تولید ۶٪ این بادام در رتبه پنجم تولیدکنندگان این میوهی پرطرفدار و مغزی قرار دارد.
شرایط آب و هوایی مناسب تولید بادام
بادام هم مانند سایر گیاهان، برای رشد نیاز به شرایط مختص به خود را دارد. نهال بادام در آب و هوای مدیترانهای به خوبی رشد میکند. بدین صورت که نیاز به تابستانهایی با دمای گرم و خشک دارد. در واقع نهال بادام برای رشد و تولید میوه به آفتاب کامل، آب و هوای گرم و مقدار زیادی آب نیاز دارد. بادام در هوای سرد بسیارآسیب پذیر است.
شاید پیشآمده باشد که متوجه لکههای قهوهای بر روی پوست این میوه شدهباشید، دلیل آن این است که اگر در تابستان که قاعدتاً هوای گرم متناسب رشد این گیاه است، این نهال هوای ابری و بارانی را تجربه کند، در زمان رسیدن میوه یا بادام، این لکهها بر روی آن تشکیل میشوند.
بادام اصیل و مراکز تولید آن در ایران
بیشترین مناطقی از ایران که این نهال در آنجا رشد میکند استانهایی نظیر استانهای خراسان، استان فارس، استان کرمان، استان خوزستان، استان سیستان و بلوچستان، استان یزد، استان مرکزی، استان کردستان، استان قم، استان چهارمحال و بختیاری، استان تهران، استان آذربایجان شرقی و استان لرستان میباشد که در انواع مختلف و متنوعی از خاک رشد میکنند. عموماً در مناطق کاشت و پرورش این گیاه باید امکان آبرسانی مناسب وجود داشتهباشد یا تعبیه شود. با این حال مناطقی هم هستند که به روش دیم اقدام به کشت میکنند. بزرگترین بادامستانهای دیم در ایران، در کوهسرخ، سرولایت خراسان رضوی و هماشهر و منطقه قهستان در کرمان شهرستان سیرجان قرار دارد.
انواع گونههای بادام در مناطق مختلف ایران
ارجنک؛ به نوعی از بادام زاگرسی و بادام اراکی، می گویند که پرورش آن فقط در زاگرس جنوبی در ایران اتفاق میافتد.
ارژن؛ به نوعی بادام کوهی میگویند که این نوع بادام بهطور گسترده در ایران و ترکمنستان رشد میکند.
تنگرس یا تنْگِس؛ به نوعی بادام خاردار گفتهمیشود که تنها در زاگرس جنوبی در ایران رشد میکند.
بادام گنوئی – یا ارچن؛ به گونهای از بادام گفتهمیشود که فقط در استانهای جنوبی و جنوبشرقی ایران است.
بادام شرقی؛ به گونهای از بادام وحشی گفته میشود که بومی غرب ایران و شمال عراق است.
مواد مغذی موجود در بادام
۴۹٪ دانه ی بادام را روغن تشکیل میدهد که استفاده از روغن بادام در انواع محصولات آرایشی و بهداشتی مثل کرمها و شامپوها مشهور است. ۶۲٪ آن اولئیک اسید غیر اشباع، ۲۴٪ لینولئیک اسید غیراشباع و ۶٪ آن پالمیتیک اسید اشباع است. مقدار انرژی موجود در هر ۱۰۰ گرم مغز بادام، ۵۷۶ کیلوکالری است. این میزان در ذخیرهسازی انرژی و استحکام قوای بدنی تاثیر بسزایی دارد. به همبن دلیل این مادهی غذایی برای تغذیهی کودکان در مدرسه، ورزشکاران مخصوصاً کوهنوردان که زمان زیادی را به فعالیت مستمر سپری میکنند، بسیار توصیه می کند.